Orman Biziz

2 Ekim 2010

Etkinliğin Adı:
Orman Nedir?

Hedef Kitle:
Gönüllü katılımcılar arasından seçilmiş, ilköğretim öğrencileri  2., 3., 4., 5. ve 6., sınıf) İlköğretim sınıf öğretmenleri, belirlenmiş ebeveynler.

Eskişehir Haraket Saati: Saat 9:00, Haraket Çağdaş İlköğretim Okulu Ön. Dönüş 17:00

Etkinliği yaptıracak kişi(ler):
Prof.Dr. T.Fikret UÇAR (Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi)
Doç. Dr. Mehmet BAŞAR (Anadolu Üniversitesi Öğretim Üyesi)
Doç.Dr. Cengiz Türe (Bitki Ekolojisi, Vejetasyon ve Flora, Bitki-Toprak İlişkileri)
C. İlkay YILDIRIM (Eskişehir Orman Bölge Müd. Çatacık Orman İşletmesi Müdürü)
Hüseyin DÜLEK (Eskişehir Orman Bölge Müd. Çatacık Orman İşletmesi Şefi)
Ayla ERDEN (Eskişehir Orman Bölge Müd. Çatacık Orman İşletmesi Şefi)

Çağdaş İlköğretim Okulu Sınıf Öğretmenleri
Şefika Öztaş
Fatma Yahşi
Esin Öztaş

Etkinliğin Amacı:
•Genel Tanışma
•Proje Malzemelerinin Dağıtılması Tanıtımı
•Projenin Tanıtımı
•Ağaçlarla örülü alan olarak en basit şekilde tanımladığımız “Orman” sözcüğünün ifade ettiklerini, çevresini ve ekosistem içindeki vazgeçilmez yerini anlamak, bu sözcüğün uzantılarını alt kavramlarını ve hayati gerekliliğini kavramak.

Etkinliğin Konusu:
Etkinliğin konusu genel olarak orman ve orman ekosistemini tanıtmaktır. Bilindiği gibi orman belirli yükseklikteki ve büyüklükteki ağaçlar, çalı, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar ve çeşitli hayvanlarla, toprağın birlikte meydana getirdiği, aynı zamanda topluma çeşitli faydalar sağlayan bir ekosistem olarak tanımlanmaktadır.

Orman kendisini meydana getiren varlıkların/ bireylerin uzun yıllar karşılıklı etkileri sonucu yerleşmiş, biyolojik bir dengeye sahiptir. Bu denge ormanların sağlığı ve varlığı için şarttır. Bu denge olmadıkça, ormanların sağlığı ve varlığını korumak çok güç, hatta imkânsızdır. Bu etkinlikte ormanın içinde var olan bu biyolojik dengenin neden bozulmaması gerektiği katılımcılara anlatılarak, ormanların ekonomik, ekolojik ve sosyal faydaları öğretilecektir.

Etkinlik İş Kırılım Yapısı ve Etkinliğin Süresi:
Genel Tanışma (İç mekan) 10 dakika
Proje Malzemelerinin Dağıtılması Tanıtımı (giriş niteliğinde genel) (İç mekan) 50 dakika

Mola (ara atıştırması-bisküvi+süt) (İç mekan) 20 dakika
Projenin Tanıtımı (İç mekan) 30 dakika
Orman Nedir? Sorusunun Açıklanması (I. Bölüm) (İç mekan) 40 dakika

“Orman Olmazsa?” Konulu Soru-Cevap Grup Tartışması (dış mekan) 30 dakika

Yemek Molası (dış mekan) 60 dakika

Ormanda Hareket Tarzı Nedir? (dış mekan) 30 dakika

Orman Nedir? Sorusunun Açıklanması (II. Bölüm) (dış mekan) 40 dakika

Açıklamalı Orman Yürüyüşü (Kurallar, ormanda hareket tarzı vb) (dış mekan) 45 dakika

Mola (ara atıştırması-bisküvi+meyve suyu) (İç mekan) 20
dakikaÇevre Temizliği +Toplanma (dış mekan) 15 dakika

Toplam 420 dakika (7 saat)

Kullanılacak Malzemeler:

Ses sistemi (megafon)

Öğrenci arazi sırt çantası

Şövale (ayaklı taşınabilir pano sehpası)

Katlanabilir masa

Taşınabilir bilgisayar

Etkinliğin Nasıl Yapıldığı (Rehber sayısı, katılımcı sayısı, senaryolaştırılmış ayrıntılı uygulama planı vs.):

Genel Tanışma (İç mekan) 10 dakika

Tüm katılımcılar kısaca kendilerini tanıtır yaka kartları dağıtılır herkesin birbirinin ismini öğrenmesi hedeflenir gruplar ve grup örgüsü hakkında bilgi verilir, her çalışma grubu bir numarayla adlandırılır. (1. grup, 2. grup vb.) her grupta farklı sınıflardan 5 öğrenci+1 veli+1 sınıf öğretmeni olmak kaydıyla toplam 7 kişi bulunur.

Proje Malzemelerinin Dağıtılması Tanıtımı (İç mekan) 50 dakika

Proje sırt çantalarından bir tanesi masa üzerine yayılarak teker teker isimleri ve işlevleriyle birlikte açıklanır. Kullanımı hakkında uygulamalı bilgi verilirken nasıl kullanıldığını ne işe yaradığını ve bu araçla ne yapılıp ne yapılmaması gerektiğini açıklarız. Örneğin düdüğün amacının sesli iletişim kurmak olduğunu düdük kodlarıyla nasıl anlaşılacağı belirtilir, bu aracın ormanda gelişigüzel kullanılmayacağı gürültü ve iletişim kirliliği yapmanın yersiz olduğu vurgulanır. Aynı şekilde merceğin amacının, nesneleri büyüterek daha yakından inceleme yapmak olduğu, yersiz şekilde güneş ışığını odaklayarak kuru yaprak ve otları tutuşturmanın çok tehlikeli olduğu altı çizilerek belirtilir.

Mola (ara atıştırması-bisküvi+süt) (İç mekan) 20 dakika

Ara öğünlerde amaç ilginin dağıldığı noktalarda kısa bir mola vererek enerji almak ve konsantrasyonu güçlendirmektir. Bu sırada sohbet yapısı içerisinde dengeli beslenme ve beslenme alışkanlıklarıyla ilgili sohbetler yararlı olur.

Projenin Tanıtımı (İç mekan) 30 dakika

Bu projenin nasıl ortaya çıktığı, ihtiyacı ve yararları, hedefleri konusunda bilgi verilir. Projenin içinde katılımcı, destekçi ve paydaşların rolü ve kimlikleri yalın bir biçimde anlatılır. Bu projede “Birlikten kuvvet doğar” atasözünde olduğu gibi farklı birimlerin faydalı ve evrensel bir amaç için bir araya geldiği açıklanır. Projenin kısa orta ve uzun vadeli hedeflerinden bahsedilir.

Orman Nedir? Sorusunun Açıklanması (I. Bölüm) (İç mekan) 40 dakika

Herkesin en basit biçimiyle tanımlayacağı bu basit sorunun cevabı basitten karmaşığa doğru giden bir gelişim süreciyle öğrenci, sınıf öğretmeni ve velilerin de katılımıyla birlikte verilmeye çalışılır. Aralarda ön düzenleyiciler, kışkırtıcı sorular ortaya atılarak söz isteyerek cevap verilmesi sağlanır. Bu anlatım süreçlerinde anlatıcı-dinleyici, öğretmen-öğrenci iletişim tarzından çok ay biçiminde dizilmiş bir grup içinde paylaşımcı bir iletişim sistemi hedeflenir. Çoğu kez anlatılmak istenen konu grup içinde buldurularak ilgi ve konsantrasyon çanlı tutulur.

“Orman Olmasa?” Konulu Soru-Cevap Grup Tartışması (dış mekan) 30 dakika

Genel katılımın hedeflendiği grup tartışmasında katılımın yaygınlığı gereklidir. Mümkün olduğunca herkesin grup sinerjisinde etkin katılımı göz önünde bulundurulur. Öğrencilerin söz isteyerek konuşması ve farklı fikir ve senaryoları kafalarında ilişki, bağlantı ve etki sistemleriyle canlandırmasına çalışılır “orman“ mucizesi ve zenginliği vurgulanır.

Yemek Molası (dış mekan) 60 dakika

Açık havada birlikte bir yemek organizasyonu yapılır. Yemeğin hazırlanması ve dağıtımı aşamasında öğrencilerin katılması sağlanır. Doğada yaşamın yardım ve yardımlaşmayla yapılacağı herkesin görev paylaşımında yer alacağı anlatılır. ISO 9001 belgeli anlaşmalı yemek şirketi önceden hazırladığı ve kalori ve çeşit olarak önceden anlaşılmış yemek menüsünü öğrencilere sunar. Mangal gibi pişirme yöntemleriyle açık havada daha iştahlı ve zevkli bir yemek molası oluşturulmasına çalışılır. Meyve ve tatlı gibi farklı besin gruplarıyla zenginleştirilmiş bir menüyle, yeterli ancak çeşitli bir yemek oluşturulmalıdır. Bol ve yararlı sıvı tüketilmesi özendirilir gazlı içeceklerden çok su, ayran, meyve suyu, şıra gibi sıvıların tüketilmesi sağlanır.

Ormanda Hareket Tarzı Nedir? (dış mekan) 30 dakika

Ormanda hareket tarzı, olası tehlikeler, tehlikelerden kaçınma, haberleşme gibi konularda öğrenciler bilgilendirilir görev ve sorumlulukları hatırlatılır. Özellikle ellerindeki düdükle nasıl haberleşecekleri yardım çağrısı ve diğer iletişim kodları öğretilir.

Orman Nedir? Sorusunun Açıklanması  (II. Bölüm) (dış mekan) 40 dakika

İlk bölümde giriş yapılan bu sorunun derinlemesine olarak, görevli orman mühendisi ormanın içindeki canlıları, birbirleriyle olan iletişim ve döngüyü anlatır. Aslında kendi kendine mükemmel bir sistemin olduğunu biz insanların bu sistemin bir düzenleyicisi olmaktan çok doğal bir parçası olduğu vurgulanır. Ormanın bize ihtiyacından çok bizim ormana ihtiyacımız vurgulanır ve “orman olmazsa ne olur” sorusu katılımcılara hayal ettirilir.

Açıklamalı Orman Yürüyüşü (Kurallar, ormanda hareket tarzı vb) (dış mekan) 45 dakika

Grup halinde yapacağımız yürüyüş esnasında grubun önünde ve arkasında ikişer yetişkin olmasına çalışılır. Birlikte hareket edilir zaman zaman anlatıcı durup, öğrencileri çevresinde toplayarak bilgiler verir, örnekler gösterir, orman içinde yapılması ve yapılmaması gereken konularda öğrencileri bilgilendirir. Ara sıra durularak sıvı tüketilmesi uyarılarıyla bu alışkanlığın kazandırılması sağlanır.

Mola (ara atıştırması-bisküvi+meyve suyu) (dış mekan) 20 dakika

Yürüyüş sonrası uygun bir alanda mola verilir kişisel oturma elemanlarıyla çevrede yemek molası gerçekleştirilir. Özellikle çöp ve çöp kontrolü konusunda bilgi verilir, ormanda ne bırakılabilir ne bırakılamaz, dönüşüm ve organik atık gibi konularda açıklamalarda bulunulur. Ara öğünlerde amaç ilginin dağıldığı noktalarda kısa bir mola vererek enerji almak ve konsantrasyonu güçlendirmektir. Bu sırada sohbet yapısı içerisinde dengeli beslenme ve beslenme alışkanlıklarıyla ilgili sohbetler yapılır.

Çevre Temizliği + Toplanma + dönüş hazırlığı (dış mekan) 15 dakika

Her çalışmanın ardından yapılması bir alışkanlık haline getirilmesi hedeflenen çevre temizliği ve çöplerin toplanması ve çalışma sonrası toparlanma-dönüşe hazırlanma aşamasıdır. Biz atmamış olsak da doğaya saygı ve yardım için bu çalışmanın yapılması ve bir hareket tarzına dönüştürülmesi hedeflenmektedir. Bu aşamada hijyen kurallara uyulması eldiven kullanılması tüm çöplerin toplanarak dönüş yolunda ayrıştırılma kutularına atılması uygulamalı olarak gösterilir. Aynı hareket tarzının gündelik hayatımıza evimize de katılması için örnekler verilir rakamsal ilişkilerle durumun önemi vurgulanır.

Etkinlik Çıktıları-Kazanımlar;

Etkinlik sonrası katılımcıların
•Birdirbirlerini isimleriyle hitap edebilecek düzeyde tanımaları,
•Kullanılacak Proje Malzemelerini temel düzeyde tanımaları,
•Kullanım ile ilgili yapılması ve yapılmaması gerekenleri bilmeleri,
•Projenin hakkında bilgilenmeleri ve önemini kavramaları,
•Ağaçlarla örülü alan olarak en basit şekilde tanımladığımız “Orman” sözcüğünün ifade ettiklerini, çevresini ve ekosistem içindeki vazgeçilmez yerini anlamak, bu sözcüğün uzantılarını alt kavramlarını ve hayati gerekliliğini kavrayarak bu konuda düşünmeyi ve projeye etkin ve zevkli bir başlangıç yapmaları sağlanmış olacaktır.